Wat is aarding in explosieveilige omgevingen?

Aarding, ook wel equipotential bonding genoemd, is het elektrisch verbinden van apparatuur, leidingen en andere geleidende onderdelen om potentiaalverschillen te voorkomen. In explosiegevaarlijke zones is dit van levensbelang omdat statische opladingen een ontstekingsbron kunnen vormen.

Hoe werkt aarding in de praktijk?

Een goed aardingssysteem zorgt ervoor dat elektrische ladingen veilig worden afgevoerd naar de aarde. Dit gebeurt via geleidende kabels die verbonden zijn met een aardingsnetwerk. Vooral in zones waar brandbare gassen, dampen of stof aanwezig zijn, is dit cruciaal.

Wanneer is aarding verplicht volgens ATEX en IECEx?

De verplichting tot aarding wordt bepaald door verschillende normen, waaronder ATEX (voor Europa) en IECEx (internationale standaard). Deze normen specificeren wanneer en hoe aarding moet worden toegepast.

Specifieke situaties waar aarding verplicht is

• Bij het hanteren van brandbare vloeistoffen: Overdracht van brandbare vloeistoffen tussen containers vereist aarding van beide containers en de overdrachtsleidingen.
• In stofexplosiegevaarlijke zones: Apparatuur die stof kan accumuleren moet geaard zijn om statische oplading te voorkomen.
• Bij gasgevaarlijke zones: Alle metalen onderdelen die in contact komen met brandbare gassen moeten geaard zijn.
• Tijdens transport van bulkgoederen: Silo’s, bigbags en transportbanden moeten geaard zijn tijdens het vullen en legen.

Technische vereisten voor explosieveilige aarding

Niet zomaar elke aardingsmethode voldoet aan de explosieveiligheidsnormen. Er zijn specifieke technische eisen waaraan moet worden voldaan.

Belangrijke specificaties

• Aardingsweerstand: Maximaal 10 ohm (vaak lager vereist voor kritieke toepassingen)
• Materiaal: Koper of ander hooggeleidend materiaal dat bestand is tegen corrosie
• Verbindingen: Moeten mechanisch stevig en elektrisch betrouwbaar zijn
• Periodieke controle: Aardingssystemen moeten regelmatig worden getest

“Een goed ontworpen aardingssysteem is net zo belangrijk als andere explosiebeveiligingsmaatregelen. Het mag nooit als bijzaak worden beschouwd.” – Stuvex explosiebeveiligingsexpert

Veelgemaakte fouten bij explosieveilige aarding

Ondanks de duidelijkheid van de normen, worden er in de praktijk nog steeds fouten gemaakt die de veiligheid in gevaar kunnen brengen.

Fouten om te vermijden

• Vergeten van mobiele apparatuur te aarden
• Onvoldoende aandacht voor aarding bij onderhoudswerkzaamheden
• Gebruik van ongeschikte aardingsklemmen
• Verwaarlozen van periodieke controles
• Onvoldoende aandacht voor aarding bij niet-elektrische apparatuur

Hoe Stuvex kan helpen met explosieveilige aarding

Als specialist in explosiebeveiliging biedt Stuvex complete oplossingen voor aardingssystemen in gevaarlijke omgevingen.

Onze diensten op het gebied van aarding

• Risicoanalyses en zone-classificaties
• Ontwerp en installatie van aardingssystemen
• Periodieke inspecties en metingen
• Trainingen over correcte aardingstechnieken
• Oplossingen voor specifieke uitdagingen in uw proces

Onze ervaring in diverse industriële sectoren stelt ons in staat om maatwerkoplossingen te bieden die voldoen aan alle relevante normen en uw specifieke procesvereisten.

Relevante normen en richtlijnen voor aarding

Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de geldende normen voor aarding in explosiegevaarlijke omgevingen.

Belangrijke documenten

• ATEX 114 richtlijn (2014/34/EU)
• IEC 60079-14 (Explosieve atmosferen – Deel 14: Elektrische installaties ontwerp, selectie en erectie)
• NEN-EN-IEC 60079-0
• NBN EN 1127-1: Explosieve atmosferen – Explosiepreventie en -bescherming

Praktijkvoorbeelden van aardingstoepassingen

Om het belang van correcte aarding te illustreren, bespreken we enkele praktijksituaties.

Case 1: Aarding in een graansilo

Bij een graanverwerkend bedrijf was er regelmatig stofexplosiegevaar tijdens het vullen van silo’s. Na implementatie van een geoptimaliseerd aardingssysteem voor alle transportbanden en de silo zelf, werden de risico’s aanzienlijk verlaagd.

Case 2: Chemische fabriek

In een chemische fabriek waar brandbare oplosmiddelen werden verwerkt, bleek tijdens een audit dat mobiele containers niet consistent werden geaard. Na training en implementatie van een nieuw aardingsprotocol werden de veiligheidsprocedures aanzienlijk verbeterd.